Lankidetzaren aurkezpena
Mugaz gaindiko gainbalioa: 1+1=3
Mundu mailako eta tokiko erronka itzelei aurre egiteaz gain, Europar Batasunaren funtsezko balio bat berreskuratu behar dugu, lankidetza espiritua, elkarrekin indartsuagoak garelako uste sendoak bultzatuta.
Mugaz gaindiko balio erantsia lankidetzaren ondoriozko balio erantsia da, 1+1=3 printzipioaren arabera. Elkarte orekatuak garatzea da helburua, mugako lurraldeetan eragin nabarmena duten baliabideen eta/edo eskumenen osagarritasunean oinarritutako ekimenak gauzatu ahal izateko.
Mugaz gaindiko lankidetzaren helburu nagusietako bat da mugarekin lotutako oztopoei aurre egitea, mugatik harago joatea bizilaguna ezagutzeko. Mugak ez dira oztopo bihurtu behar; aitzitik, hazkunderako eta lankidetza emankorrerako aukera izan daitezke, zeinak eragin handia izan dezakeen biztanleen bizi kalitatean.
Eleaniztasuna eta lurraldeko hizkuntzen erabilera sustatzea, desberdintasunetatik ikastea, elkar ezagutzea, mugaz gaindiko nortasuna indartzea, kulturartekotasuna eta errespetua sendotzea dira, besteak beste, «mugaz gaindiko lankidetzaren espiritua"ren oinarri diren balioetako batzuk.
Jean-Jacques Lasserrek, Pirinio Atlantikoetako Departamentu Kontseiluko lehendakariak, eta Markel Olanok, Gipuzkoako diputatu nagusiak, lankidetza instituzionaleko dinamika bat jarri dute abian, lurraldearen eta, oro har, Europar Batasunaren erronka handiekin bat datorrena, lankidetza horrek potentzial espezifikoen arteko sinergiak sortzen dituela sinetsita, hain zuzen ere potentzial horiek, mugaz gaindiko mailan jarrita, ondorio osagarriak sortzen baitituzte eta herritarrei mesede egiten baitiete.Hitzarmenaren historia eta edukia
Pirinio Atlantikoetako Departamentua eta Gipuzkoako Foru Aldundia hainbat eremutan ari dira lankidetzan 2005. urteaz geroztik, lehen lankidetza-hitzarmena sinatu zenetik. Aldian-aldian berritu da (2011, 2016), eta 2021ean berretsi zen azkenekoz konpromiso hori.
Bi lurraldeen arteko epe luzeko lankidetza honek esparru egonkor eta iraunkor bat eskaintzen du herritarrentzako, barne-zerbitzuetarako eta tokiko eragileentzako proiektuak garatzeko.
Bi erakundeen eskumen nagusia diren gizarte-politikei arreta berezia eskaintzen zaie. Haurrak eta nerabeak babestea, familiei laguntzea eta mendetasuna zaintzea dira lankidetza honen lehentasunezko ardatzak. Gizarte-arloko konpromiso horri esker, adibidez, Pirinio Atlantikoetako Alzheimer gaixoentzako plazak ireki dira Irungo eguneko zentroetan.
Beste eremu batzuetan ere mugaz haraindiko ekintzak egin dira, hala nola bizikletaren erabilera –bidegorrien garapenarekin– edo Irungo eta Hendaiako suhiltzaileen arteko lankidetza.
2022ko aurrera, Pirinio Atlantikoetako Departamentuak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak bide berri bat irekita dute: partaidetzako aurrekontu komun bat, Ideiak izenekoa. Ideiak 2024 ekimenaren hirugarren edizio honetan, bi lurraldeetako herritarrek eta elkarteek proiektu komunak garatzeko aukera izaten jarraituko dute.